ΝΕΥΡΩΝΕΣ 10.04.2024

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΝΕΥΡΩΝΕΣ

Οι νευρώνες είναι τα βασικά κύτταρα του νευρικού συστήματος. Η δομή τους περιλαμβάνει χαρακτηριστικές δομές, τις αποφυάδες που ονομάζονται άξονες και δενδρίτες. Οι νευρώνες διαθέτουν δύο σημαντικές ιδιότητες, την αγωγιμότητα και την διεγερσιμότητα. Μεταδίδουν το ερέθισμα με την μορφή ηλεκτρικών παλμών.

Τύποι Νευρώνων

Οι σημαντικότεροι τύποι νευρώνων, ανάλογα με την λειτουργία τους, είναι οι εξής:

• Οι αισθητήριοι / αισθητικοί νευρώνες (προσαγωγός νευρώνας): συμμετέχουν στη λήψη ερεθισμάτων από το περιβάλλον, μεταφέροντας τις πληροφορίες από τα αισθητήρια όργανα στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
• Οι ενδιάµεσοι ή συνδετικοί νευρώνες: βρίσκονται αποκλειστικά στο εσωτερικό του κεντρικού συστήματος, ενσωματώνουν τις πληροφορίες που παρέχουν οι αισθητήριοι νευρώνες και τις μεταδίδουν στους κινητικούς νευρώνες.
• Οι κινητήριοι / κινητικοί νευρώνες (απαγωγός νευρώνας): μεταφέρουν τα μηνύματα στα δραστικά κύτταρα.

Μορφολογία Νευρώνα

Oι νευρώνες ποικίλλουν ανάλογα με το σχήμα, το μέγεθος και τον αριθμό των νευριτών τους και ιδιαίτερα

ανάλογα με τη σχέση του νευρίτη και των δενδριτών με το κυτταρικό σώμα και διακρίνονται σε : μονόπολους, δίπολους και πολύπολους νευρώνες.

Ανάλυση Νευρώνα

►        Mονόπολοι ή ψευδομονόπολοι νευρώνες

 

• Aπαντώνται στα αισθητικά γάγγλια, εμφανίζουν σφαιρικό σχήμα και φέρουν έναν μόνο νευρίτη, ο οποίος αποσχίζεται σύντομα δίκην T σε κεντρομόλο και φυγόκεντρο κλάδο. O κεντρομόλος κλάδος μεταφέρει τις διεγέρσεις προς το κεντρικό νευρικό σύστημα, ενώ ο φυγόκεντρος κλάδος μεταφέρει τις διεγέρσεις από κάποια περιφερική ανατομική δομή.

►        Δίπολοι νευρώνες

 

• Aπαντώνται στον αμφιβληστροειδή, στον οσφρητικό βλεννογόνο, καθώς και στα αισθητικά γάγγλια του αιθουσαίου και του κοχλιακού νεύρου. Oι νευρώνες αυτοί αποτελούνται από ένα επίμηκες σώμα, με μία αποφυάδα σε κάθε πόλο του. Οι αποφυάδες αυτές, μία δενδριτική και μία αξονική είναι ισοδύναμα αναπτυγμένες. Στην κατηγορία αυτή υπάγονται οι διάμεσοι νευρώνες που εξυπηρετούν τοπικές συνδέσεις στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

►        Πολύπολοι νευρώνες

 

• Aπαντώνται στο κεντρικό νευρικό σύστημα και εμφανίζουν πολλές αποφυάδες, εκφυόμενες από ένα, ανώμαλου σχήματος, ευμέγεθες κυτταρικό σώμα.

Oυσιαστικά, εμφανίζουν έναν μακρό νευρίτη και πολυάριθμους δενδρίτες.

Αποτελούν την πλειοψηφία των νευρώνων.

 

ΣΩΜΑ

• Το μεγαλύτερο κεντρικό τμήμα του κυττάρου μεταξύ των δενδριτών και του νευράξονα και περιλαμβάνει το πυρήνα του κυττάρου.

ΝΕΥΡΑΞΟΝΑΣ

• Που ονομάζεται και νευρίτης ή απλά άξονας, μια λεπτή ίνα που μπορεί να είναι μέχρι και δεκάδες χιλιάδες φορές μεγαλύτερη σε μήκος από τη διάμετρο του σώματος. Αυτή η δομή μεταφέρει τα νευρικά σήματα από τον νευρώνα. Κάθε νευρώνας διαθέτει μόνο ένα άξονα, αλλά αυτός ο άξονας μπορεί να διακλαδίζεται έντονα, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται η επικοινωνία με πολλά κύτταρα-στόχους. Εκεί που τελειώνει ο άξονας υπάρχουν σημαντικά στοιχεία τα τελικά κομβία που χρειάζονται για την μεταφορά των πληροφοριών προς άλλους δενδρίτες άλλων νευρώνων. Οι περισσότεροι νευράξονες είναι μονωμένοι με έλυτρα μυελίνης.

ΔΕΝΔΡΙΤΕΣ

• Σχετικά κοντές διακλαδιζόμενες κυτταρικές προεξοχές ή αποφυάδες.

 

Ο κάθε νευρώνας έχει πολλούς δενδρίτες με πολλές διακλαδώσεις. Αυτές οι δομές αποτελούν το δίκτυο με το οποίο ο νευρώνας προσλαμβάνει σήματα από άλλα κύτταρα. Τα κύματα αυτά φτάνουν στους δενδρίτες του κάθε νευρικού κυττάρου από νευρίτες (έναν ή περισσότερους) άλλων νευρικών κυττάρων. Με τον τρόπο αυτό συνδέονται, διακλαδίζονται και συνεργάζονται μεταξύ τους τα νευρικά κύτταρα, κατά ομάδες, για να επιτελέσουν το σκοπό για τον οποίο κατασκευάστηκαν, τη διάδοση των ερεθισμάτων από την περιφέρεια προς το κέντρο (εγκέφαλο) και το αντίστροφο. Στην άκρη των δενδριτών βρίσκονται τα προσυναπτικά κομβία και οι συνάψεις και από εκεί το κύτταρο λαμβάνει ή μεταδίδει τα σήματα.

Τόσο ο νευράξονας όσο και οι δενδρίτες έχουν τυπικό μέγεθος γύρω στο 1 μm, ενώ το Σώμα είναι γύρω στα 25 μm, όχι πολύ μεγαλύτερο από τον πυρήνα που περιέχει. Ο νευράξονας ενός κινητικού νευρώνα μπορεί να είναι μεγαλύτερος από 1 μέτρο σε μήκος, συνδέοντας, για παράδειγμα, τη βάση της σπονδυλικής στήλης με τα δάχτυλα των ποδιών.

Ο αριθμός των νευρικών κυττάρων είναι τεράστιος και είναι αδύνατο να μετρηθεί, ούτε να υπολογιστεί ακριβώς. Οι παλαιοί ανατόμοι είχαν υπολογίσει ότι στον ανθρώπινο εγκέφαλο υπάρχουν δύο τρισεκατομμύρια νευρώνες.

 

Πώς συνδέονται οι νευρώνες με άλλους νευρώνες;

 

Οι νευρώνες συνδέονται πάντα μεταξύ τους για να μεταφέρουν σήματα.

Ωστόσο, δεν έρχονται σε φυσική επαφή

– υπάρχει πάντα ένας χώρος μεταξύ των κυττάρων που είναι γνωστός ως σύναψη. Υπάρχει πάντα ένα ηλεκτρικό και χημικό που συνδέει τους δύο νευρώνες. Αυτά τα σήματα αποστέλλονται είτε ηλεκτρικά είτε χημικά από την πρώτη νευρική ίνα (προσυναπτικός νευρώνας) σε μια άλλη (μετασυναπτικός νευρώνας) για τη μεταφορά μηνυμάτων.

 

Χημικές & Ηλεκτρικές Συνάψεις 

 

Χημικές Συνάψεις

Όταν ένα σήμα φτάνει σε μια σύναψη, προκαλεί την απελευθέρωση χημικών ουσιών (νευροδιαβιβαστές) στην απόσταση (κενό) μεταξύ δύο νευρώνων. αυτή η απόσταση (κενό) είναι γνωστή ως συναπτική σχισμή. Ο νευροδιαβιβαστής διαχέεται μέσω της συναπτικής σχισμής και συνδέεται με υποδοχείς στη μεμβράνη του μετασυναπτικού νευρώνα, προκαλώντας αντίδραση. Οι χημικές συνάψεις κατηγοριοποιούνται με βάση τον νευροδιαβιβαστή που διαθέτουν.

Οι νευροδιαβιβαστές που απελευθερώνονται από τις χημικές συνάψεις κατηγοριοποιούνται ως εξής:

• Το Glutamatergic παράγει γλουταμίνη. Είναι συχνά διεγερτικά, πράγμα που σημαίνει ότι είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν ένα δυναμικό δράσης.
• Το GABAergic παράγει GABA (γάμα-Αμινοβουτυρικό οξύ). Είναι συχνά ανασταλτικά, πράγμα που σημαίνει ότι μειώνουν την πιθανότητα πυροδότησης του μετασυναπτικού νευρώνα.
• Οι χολινεργικοί νευρώνες απελευθερώνουν ακετυλοχολίνη. Αυτά είναι μεταξύ των αισθητήριων νευρώνων και των μυϊκών ινών (η νευρομυϊκή σύνδεση).
• Η νορεπινεφρίνη απελευθερώνεται από τους αδρενεργικούς νευρώνες (αδρεναλίνη).

Ηλεκτρικές Συνάψεις

Οι ηλεκτρικές συνάψεις είναι λιγότερο διαδεδομένες, αλλά μπορούν να βρεθούν σε όλο το ΚΝΣ. Οι ενώσεις κενού συνδέουν τις μετασυναπτικές και προσυναπτικές μεμβράνες. Οι μετα – και οι προσυναπτικές μεμβράνες είναι τοποθετημένες πιο κοντά μεταξύ τους σε κενούς συνδέσμους από τις χημικές συνάψεις, επιτρέποντάς τους να μεταφέρουν αποτελεσματικά το ηλεκτρικό ρεύμα.

Επειδή οι ηλεκτρικές συνάψεις είναι πολύ πιο γρήγορες από τις χημικές συνάψεις, υπάρχουν σε περιοχές όπου απαιτούνται άμεσες ενέργειες, όπως αμυντικά αντανακλαστικά.

Οι ηλεκτρικές συνάψεις μπορούν να δημιουργήσουν μόνο απλές αποκρίσεις, ενώ οι χημικές συνάψεις μπορούν να προκαλέσουν περίπλοκες αντιδράσεις. Είναι αμφίδρομες, σε αντίθεση με τις χημικές συνάψεις, και οι πληροφορίες ή τα μηνύματα μπορούν να ρέουν με οποιονδήποτε τρόπο.

 

Συμπέρασμα

Οι νευρώνες είναι από τις πιο συναρπαστικές μορφές ανθρώπινων κυττάρων. απαιτούνται για κάθε κίνηση στο ανθρώπινο σώμα και επιτρέπουν στον εγκέφαλο να λειτουργεί με ακρίβεια. η πολυπλοκότητα των νευρωνικών δικτύων είναι υπεύθυνη για τη συνολική προσωπικότητα και νοημοσύνη ενός ατόμου. είναι υπεύθυνοι για τις πιο θεμελιώδεις και πολύπλοκες ενέργειες. οι νευρώνες καλύπτουν τα πάντα, από απλές αντανακλαστικές αποκρίσεις έως πολύπλοκες σκέψεις για τον κόσμο.

 

 

Ευχαριστούμε…

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

• https://el.wikipedia.org/wiki/
• https://vasiliadis-books.gr/Vasiliadis-books/wp- content/uploads/2018/06/
• https://ipokratis.gr/plugins/system/vm_multiupload_attachment/js/multiupl oad/server/uploads/1042
• https://jiantao.org/biology33/1003010624.html

 

Βασιλειάδης Χρήστος

Χαραλαμπίδου  Μαρίνα

Μπάλα Αριάννα

ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΕΠΑΛ ΔΡΑΜΑΣ

Β’ ΤΑΞΗΣ ΤΜΗΜΑ Β1

10/04/2024